Türkiye’de gıda enflasyonunun hızla yükselmesine yol açan sebze ve meyve fiyatlarındaki artışa dikkat çekildi. Antalya Hal Endeksi’nin eylül verileri, kış aylarında birçok üründe kıtlık ve fahiş fiyat artışlarının yaşanabileceğini ortaya koydu.
Anayasa gereği yılın bitiminden 75 gün önce Meclis’e sunulması gereken Bütçe Yasası, 17 Ekim’de TBMM gündemine geliyor. 2026–2028 Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde 2026 bütçe harcamaları 18 trilyon 928 milyar lira, gelirleri ise 16 trilyon 216 milyar lira olarak hedeflendi. Buna göre bütçe açığının 2 trilyon 712 milyar liraya ulaşması bekleniyor.
Bütçede en büyük payı 5 milyonu aşkın kamu çalışanının maaşları ve borç-faiz ödemeleri aldı. Personel giderleri için 4,9 trilyon lira, borç ve faiz ödemeleriyle SGK ve KİT açıkları için 12 trilyon lira kaynak ayrıldı. Mal ve hizmet alımlarına 1,2 trilyon lira, faiz ödemelerine ise 2 trilyon 741 milyar lira ödenek öngörüldü.
2026’da vergi gelirlerinin 13,7 trilyon liraya ulaşması beklenirken, idari para cezaları, trafik cezaları, harçlar ve benzeri kalemlerden 2 trilyon 433 milyar lira gelir hedeflendi. Özelleştirme gelirlerinde ise büyük artış öngörüldü. 2024’te 18 milyar, 2025’te 21 milyar lira olan özelleştirme gelirleri, 2026’da 185 milyar liraya çıkarıldı. Bu artış, Türkiye Varlık Fonu’na devredilen kamu varlıklarının yanı sıra enerji, altyapı tesisleri, köprü, otoyol, liman, havaalanı ve değerli taşınmazların satışa çıkarılacağına işaret ediyor.
Türkiye’nin yaş sebze ve meyve üretiminde önde gelen merkezlerinden Antalya’da, hallerde işlem gören ürünlerin miktar ve fiyatlarını ölçen Hal Endeksi, üretimde gerileme ve fiyatlarda sert yükselişe işaret etti.
Domateste yıllık miktar endeksi yüzde 2,5 artarken fiyat endeksi yüzde 3,14 yükseldi. Meyvede yıllık miktar endeksi yüzde 11,84 artmasına karşın fiyat endeksindeki artış yüzde 63,72 oldu. Eylülde domates işlem miktarı yüzde 6,55 azalırken fiyat endeksi yüzde 12,21 yükseldi. Bu rakam, son 7 yılın en düşük seviyesini işaret ediyor.
Sebzede eylülde hem miktar endeksi yüzde 10,28 hem de fiyat endeksi yüzde 10,57 arttı. Meyvede ise aynı dönemde işlem miktarı yüzde 8,2 azalırken fiyat endeksi yüzde 0,69 yükseldi.
Antalya Ticaret Borsası’nın verilerine göre don felaketleri, kuraklık ve yüksek girdi maliyetleri nedeniyle üretim düşerken, ürün arzı azalıyor. Bu tablo, kış aylarında tüketicinin daha yüksek fiyatlarla daha az sebze-meyveye erişebileceğini, bazı ürünlerde ise kıtlık yaşanabileceğini gösteriyor.
