CHP Enerji Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, İsrail’in İran’a yönelik saldırısı sonrasında Ortadoğu’da artan gerilime dikkat çekerek, Türkiye’nin ekonomik ve enerji güvenliği açısından en kırılgan ülkeler arasında yer aldığını söyledi. Yavuzyılmaz, hükümete “kriz derinleşmeden önlem alınmalı” çağrısında bulundu.
Yazılı açıklama yapan Yavuzyılmaz, Türkiye’nin enerjide dışa bağımlı bir ülke olduğunu belirterek, bölgedeki çatışmaların küresel enerji ve emtia fiyatlarını doğrudan etkilediğini vurguladı. “Petrol fiyatlarında şimdiden %10’a yakın artış yaşandı, altın rekor seviyelere ulaştı. Türkiye gibi ekonomisi kırılgan ülkelerde bu artışlar, akaryakıt, üretim maliyetleri ve hane harcamalarına doğrudan yansıyacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Yavuzyılmaz, 2024 yılında Husi saldırılarının ardından yaşanan fiyat artışlarını hatırlatarak, “Bugün Basra Körfezi’nden çıkan petrolün yaklaşık yüzde 30’u Hürmüz Boğazı’ndan geçiyor. İran’ın buradaki akışı engellemesi halinde petrol fiyatı 100-150 dolar bandına çıkabilir. Umarım bu kötü senaryo gerçekleşmez” ifadesini kullandı.
“Zincirleme fiyat artışları kaçınılmaz”
Akaryakıtta yaşanacak fiyat artışlarının ulaşım ve üretim maliyetlerini yükselteceğine dikkati çeken Yavuzyılmaz, bu durumun gıda ve temel tüketim ürünlerinde zincirleme fiyat artışlarını beraberinde getireceğini belirtti.
Yavuzyılmaz, “Orta ve alt gelir grubu bu artışlardan en fazla etkilenecek kesim olacak. Zaten enerji maliyetleri nedeniyle zorlanan üretim sektörü daha da sıkışacaktır” dedi.
“Enerjide dışa bağımlılık giderilemedi”
Jeopolitik gelişmelerin Türkiye’yi bu denli etkilemesinin temel nedeninin enerjide dışa bağımlılık olduğunu savunan Yavuzyılmaz, “Türkiye’nin birincil enerji tüketiminde ithalata bağımlılığı yüzde 69 seviyesinde. AK Parti iktidara geldiğinde bu oran yüzde 67 idi. Aradan geçen 23 yılda bu tablo değişmedi. Üstelik kötü yönetilen ekonomi nedeniyle enflasyonun en yüksek olduğu ülkelerden biriyiz. Bu durum bizi her dış gelişmede kırılgan hale getiriyor” diye konuştu.
“Yük vatandaşa yıkılmamalı”
Yaşanan gelişmelerin yalnızca dış politika değil, aynı zamanda sosyal adalet sorunu olduğuna işaret eden Yavuzyılmaz, hükümetin krizin faturasını vatandaşa yüklememesi gerektiğini kaydetti. Akaryakıttan alınan ÖTV ve KDV’de en azından geçici süreliğine vazgeçilmesi gerektiğini ifade eden Yavuzyılmaz, dar gelirli haneler için elektrik, doğalgaz ve çiftçilere yönelik yakıt desteği sağlanması çağrısında bulundu.
Yavuzyılmaz ayrıca, Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) gibi kamu enerji kurumlarının yeniden güçlendirilmesi ve yerli enerjinin desteklenmesi gerektiğini vurgulayarak, şeffaf ve öngörülebilir enerji politikaları ile piyasadaki belirsizliklerin azaltılması gerektiğini söyledi.
“Nükleer tesisler hedef olursa Türkiye büyük risk altında”
Yavuzyılmaz, bölgede artan askeri gerilimin nükleer altyapıların hedef alınması riskini de artırdığına dikkat çekerek, “İran’daki nükleer tesislere yönelik olası saldırılar Türkiye açısından radyolojik ve çevresel tehdit oluşturur. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri rüzgar yönü ve iklim koşullarına bağlı olarak bu durumdan doğrudan etkilenebilir” şeklinde konuştu.
Hükümete çağrıda bulunan Yavuzyılmaz, şu önlemlerin alınması gerektiğini belirtti:
“Radyasyon ölçüm ve erken uyarı sistemleri güçlendirilmeli, sağlık altyapısı bu tür risklere hazır hale getirilmeli, halkı bilinçlendirecek sivil savunma planları oluşturulmalı ve iyot tabletleri gibi radyolojik koruyucu stokları temin edilmelidir. Türkiye’nin böyle bir senaryoya hazırlıksız yakalanması kabul edilemez.”
