Elektriksiz yaşayan 666 milyon kişi için uluslararası iş birliği çağrısı
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), gelişmekte olan ülkelerde yenilenebilir enerjiye yönelik mali desteğin artırılması gerektiğini belirterek, bu konuda uluslararası iş birliğinin geliştirilmesi çağrısında bulundu.
DSÖ’nün internet sitesinde yayımlanan raporda, elektriğin küresel nüfusun yaklaşık yüzde 92’sine ulaştığı ancak dünya genelinde 666 milyondan fazla insanın hâlâ elektriksiz yaşadığı bildirildi. Raporda, 2022’den bu yana temel enerji erişiminde iyileşmeler yaşandığına dikkat çekilmekle birlikte, mevcut ilerleme hızının, 2030 yılına kadar evrensel enerji erişimi sağlamayı hedefleyen Birleşmiş Milletler’in (BM) Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine (SDG) ulaşmak için yetersiz olduğu vurgulandı.
DSÖ raporunda, “küresel enerji erişimindeki istikrarlı gelişmelere rağmen, dünya çapında 666 milyondan fazla insan hala elektriksiz yaşıyor. Bu da dünyanın 2030 yılına kadar evrensel enerji erişimi hedefine ulaşma yolunda ilerlemediğini açıkça ortaya koymaktadır” ifadesine yer verildi.
Raporda, özellikle uzak, düşük gelirli ve hassas bölgelerde yaşayan nüfuslar için şebeke içi ve şebeke dışı küçük ölçekli güneş enerjisi sistemleri gibi uygun maliyetli, dağıtılmış yenilenebilir enerji kaynaklarının önemine dikkat çekildi.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İcra Direktörü Fatih Birol da konuya ilişkin değerlendirmesinde, “Dünyanın bazı bölgelerinde kaydedilen ilerlemelere rağmen, elektriğe ve temiz yemek pişirmeye erişimin yaygınlaşması, özellikle dünya genelindeki elektriksiz nüfusun yüzde 85’inin bulunduğu Afrika’da hayal kırıklığı yaratacak kadar yavaş ilerliyor” dedi.
Raporda ayrıca, bölgesel eşitsizliklerin sürdüğü ve kırsal alanlarda yaşayan yaklaşık 1,5 milyar insanın temiz pişirme çözümlerine erişiminin olmadığı belirtildi. “Dünya genelinde 2 milyardan fazla insan, pişirme ihtiyaçlarını karşılamak için hâlâ yakacak odun ve kömür gibi kirletici ve tehlikeli yakıtlara güvenmektedir” denildi.
DSÖ, yetersiz ve karşılanamayan finansmanın, söz konusu eşitsizliklerin ve yavaş ilerlemenin temel nedenlerinden biri olduğunu vurgulayarak, “Temiz enerji için gelişmekte olan ülkelere yönelik uluslararası kamu finansmanı 2022’den bu yana artsa da, 2023 yılında 2016’ya kıyasla önemli ölçüde daha düşük seviyedeydi” ifadesini kullandı.
